Czy tekst z Izajasza 9:5,6 potwierdza istnienie Trójcy?

W przekładzie Biblii Warszawskiej w wersecie z Izajasza 9:5 (lub 6 BG) możemy przeczytać:

„Albowiem dziecię narodziło się nam, syn jest nam dany i spocznie władza na jego ramieniu, i nazwą go: Cudowny Doradca, Bóg Mocny, Ojciec Odwieczny, Książę Pokoju.”

Bardzo często możemy spotkać się z wykorzystywaniem tego fragmentu do podpierania teorii głoszącej, że Bóg jest Trójcą, pomimo tego, że ten tekst nie mówi NIC o Bogu w trzech osobach i relacjach pomiędzy tymi osobami. Dlaczego trynitarze chętnie się nim posługują?

Głównie chodzi  o zwroty „Bóg Mocny” oraz „Ojciec Odwieczny„, które mają „udowadniać”, że Jezus jest równy Ojcu, oraz że nie ma początku gdyż jest odwieczny.

Rozważmy zatem pierwszy ze zwrotów – Bóg Mocny

Na początek zastanówmy się czy  ten zwrot powinno się rozważać w oderwaniu, od innych fragmentów dotyczących Mesjasza, czy razem z nimi? Oczywiście pełen obraz możemy otrzymać analizując tą wypowiedź z innymi proroctwami mesjańskimi. Zwróćmy zatem uwagę na to co zanotowane jest w jednym z takich tekstów mesjańskich w Izajasza 42:1 (BT):

”Oto mój Sługa, którego podtrzymuję. Wybrany mój, w którym mam upodobanie. Sprawiłem, że Duch mój na Nim spoczął; On przyniesie narodom Prawo. „

W przypisie do tego fragmentu w  BT czytamy „NT w różnych swoich tekstach uznaje i widzi w Izajaszowym „Słudze Jahwe” proroczą zapowiedź – typ samego Jezusa Chrystusa, Mesjasza i Zbawiciela„.

Czy Izajasz mówi o tej samej osobie, którą w 9:6 nazwana jest Bogiem Mocnym? Jeżeli tak to przyznasz, że wiele to zmienia w zrozumieniu kim miał być Mesjasz, a nie jest to przecież pojedynczy tekst o Słudze Jahwe!

Warto zastanowić się jak to proroctwo rozumieli uczniowie Jezusa? W Dziejach Apostolskich  4:27 (BT) czytamy:

„Zeszli się bowiem rzeczywiście w tym mieście przeciw świętemu Słudze Twemu, Jezusowi,  …”

Czyli tak samo. Jak zatem pogodzić werset o Słudze Jahwe z wersetem mówiącym o Bogu Mocnym? W Dziejach Apostolskich 2:36 (BT) czytamy „…  tego Jezusa, którego wyście ukrzyżowali, uczynił Bóg i Panem, i Mesjaszem ”. Jak z tego widać, nie sam z siebie (jak przystałoby na Boga w Trójcy)  Jezus stał się naszym Panem i Mesjaszem. Uczynił to Bóg, jego Ojciec!

Moc od Boga

Jezus od tego Boga otrzymał  również, władzę i moc o czym możemy przeczytać w Mateusza 28:18 „… Dana Mi jest wszelka władza w niebie i na ziemi”.

Dlaczego Jezus po zmartwychwstaniu mówi „dana Mi jest władza i moc”? Kto mu ją dał? Gdyby był częścią Trójcy to taką władzę by zawsze posiadał. Jezus jednak stwierdza, że jest mu ona dana lub jak podaje Biblia Poznańska „otrzymał ją„. Przyznamy, że byłoby to dziwne przy założeniu,  chodzi o drugą osobę Boga.

W Biblii mamy przykłady powierzania pełni władzy podwładnym. Tak było w przypadku Józefa i Faraona, który dał praktycznie pełną władzę Józefowi (nawet pierścień będący swoistą pieczęcią władcy). Tak było również w przypadku Daniela i Nebukadneccara. Najdobitniejszy jednak przykład znajdziemy w księdze Wyjścia 7:1 (BW).

„rzekł Pan do Mojżesza: Oto ustanawiam cię bogiem dla faraona, a brat twój Aaron będzie twoim prorokiem. „

Jak widzimy, Bóg ustanowił Mojżesza bogiem (Elohim w l.m) dla faraona! Czy mamy w związku z tym 2 bogów? Nie, gdyż Mojżesz nie jest bogiem „wszechmocnym” czy „najwyższym”. Mojżesz został obdarzony mocą jaką posiada Bóg, stał się bożym wysłannikiem a stając przed faraonem był reprezentantem samego Boga!

Czy Jezusa można nazwać bogiem?

Jeżeli Mojżesza możemy nazywać bogiem, to chyba tym bardziej Jezusa, którego Bóg wywyższył bardziej od Mojżesza.

W liście do Filipian 2:9 (BT) czytamy:

„Dlatego też Bóg wielce go wywyższył i obdarzył go imieniem, które jest ponad wszelkie imię”. 

Jak można wywyższyć jedną z rzekomo (mówiąc o Trójcy) równych sobie osób? Jezus otrzymał zaszczytne tytuły (imię). Jednym z tych zaszczytnych tytułów jest nazwanie Go „Bogiem Mocnym”.

Nie mamy nic przeciwko, nazywaniu Jezusa „Bogiem Mocnym”. Użyte w Izajasza hebrajskie słowo  גִּבּוֹר  ( ’ēl gĭbbôr) określa bowiem kogoś bardzo silnego, mocnego, potężnego, pomocnego, mocarza, potężnego wojownika czy bohatera. Bóg dał Jezusowi część władzy, którą sam posiada więc nie powinno to określenie nikogo dziwić. Żeby jednak nie było wątpliwości, że Bóg Mocny, to nie Bóg Wszechmocny. Paweł w 1 Koryntian 15:27,28 (BW) zanotował słowa, które rozwiewają takie wątpliwości:

„Wszystko bowiem poddał pod stopy jego. Gdy zaś mówi, że wszystko zostało poddane, rozumie się, że oprócz tego, który mu wszystko poddał. A gdy mu wszystko zostanie poddane, wtedy też i sam Syn będzie poddany temu, który mu poddał wszystko, aby Bóg był wszystkim we wszystkim.„

Dla Pawła było to oczywiste, że wszystko zostało Jezusowi poddane ale „oprócz tego, który mu wszystko poddał„. Dla trynitarza niestety ta prosta prawda nie jest tak oczywista. Warto w tym miejscu podkreślić, że użyte wobec Jezusa słowo Bóg ( אֵל el) nie jest używanie wyłącznie w stosunku do Jahwe. Czasami odnosi się ono do ludzi, aniołów, bogów pogańskich, jak również używane jest  aby podkreślić potęgę natury.

Jeszcze raz podkreślmy, że władzę i moc Jezus nie miał sam z siebie gdyż została mu dana i przekazana przez Boga. Jak widzimy jest zatem różnica pomiędzy Jezusem a Bogiem Jahwe. Jezus jest mocny tylko w takim zakresie jak zostało mu to powierzone, a Bóg Jahwe jako jedyny w Biblii jest nazywany Bogiem Wszechmocnym (po hebrajsku ’El Szad·daj  48 razy użyte do Jahwe) oraz Najwyższym (ʼElʽEljon Bóg Najwyższy). Jeżeli Jahwe Jest Najwyższy to rozumie się samo przez się, że nie może nikt inny być mu równy!

Czy dostrzegasz różnicę pomiędzy zwrotami Mocny a Wszechmocny oraz wywyższony a Najwyższy?

Trzeba podkreślić, że to proroctwo z Izajasza 9:6 miało się wypełnić w przyszłości. Zakładając Trójcę, Syn Boży w czasie pisania tego proroctwa jako druga rzekoma osoba boska byłby już Bogiem Mocnym i Odwiecznym Ojcem.  W  jakim zatem celu Izajasz przepowiada, że ma się to dopiero wydarzyć, że mają go tak nazwać?  Odpowiedź jest prosta. Jezus miał otrzymać władzę „Boga Mocnego” po wykonaniu zleconego przez Boga zadania. Zapowiedziano to wyraźnie w Psalmie 110:1-2 <(BT 2v.)

„Dawidowy. Psalm.  Wyrocznia Jahwe dla Pana mego: „Siądź po mojej prawicy,  aż Twych wrogów położę  jako podnóżek pod Twoje stopy”.  Twoje potężne berło  niech Jahwe rozciągnie z Syjonu: „Panuj wśród swych nieprzyjaciół! „

W książce Ks. Tadeusza Brzegowego „Miasto Boże w Psalmach” wyjaśniono w komentarzu do tego wersetu:

„Zaproszenie króla do zajęcia miejsca „po Jego (Jahwe) prawicy” oznacza dopuszczenie króla do partycypacji w uniwersalnym panowaniu królewskim Jahwe. Ta władza pochodzi od Jahwe i ze Syjonu …”

To Jahwe miał obdarzyć władza, wybranego dla ludu bożego Króla.

Dlaczego Bóg tak wielce wywyższył Jezusa?

Zwróćmy uwagę na proroctwo z Izajasza 52:19 (BT)

„Dlatego dam mu dział wśród wielkich i z mocarzami będzie dzielił łupy za to, że ofiarował na śmierć swoją duszę i do przestępców był zaliczony. On to poniósł grzech wielu i wstawił się za przestępcami.”

Jeżeli Jezus byłby częścią Trójcy to zwrot „dam mu dział wśród wielkich ” lub jak podaje Biblia Tysiąclecia „w nagrodę przydzielę Mu tłumy” byłby bez sensu. A jakie przesłanie niesie ze sobą tekst „że ofiarował na śmierć swoją duszę„? Omówimy to poniżej.

Czy Jezusa można nazwać Ojcem Odwiecznym

Zacznijmy od tego co oznacza, użyte tutaj hebrajskie słowo „ad – עַד” tłumaczone na „odwieczny”?  Zobaczmy jak jest tłumaczone w różnych przekładach.

• Warszawska i Warszawsko-Praska – Ojciec Odwieczny
• Tysiąclecia – Odwieczny Ojciec
• Nowa Biblia Gdańska – Wieczny Ojciec
• Wujka – Ojciec przyszłego wieku
• Lubelska – Ojciec na wieki
• Poznańska i Gdańska – Ojciec wieczności

Jak widzimy tłumaczenie słowa hebrajskiego „ad” (49 razy występuje) nie jest jednoznaczne. Może odnosić się zarówno do przeszłości jak i przyszłości. W konkordancji Stronga (BG) tłumaczono to słowo 17 razy „na wieki” 15 razy jako „wiek” 12 razy jako „wieczny”  W różnych innych przekładach słowo ad  tłumaczone jest jeszcze na  wieczność, wieki, na zawsze, wieczyste, wieczne, stary, świat bez końca.

W komentarzu w Biblii KUL odnośnie użytego zwrotu „Ojciec na wieki” możemy przeczytać:

Jak widać komentatorzy nie forsują określenia „odwieczny” ale raczej odnoszą te słowa, jak również całe proroctwo do czasu przyszłego i tłumaczenia „Ojciec na wieki„,  gdyż jak czytamy:

„W ten sposób tytuł „ojciec na wieki” oznacza funkcję przyszłego władcy polegającą na trosce i ochronie poddanych na czas nieograniczony, na zawsze.”

Przekład Izaaka Cylkowa

Bardzo ciekawie tłumaczy werset z Izajasza 9:6 Izaak Cylkow (w przekładzie hebrajsko-polskim)

„Bo dziecię narodziło się nam, chłopię danem nam zostało, a złożoną jest władza na ramieniu jego, i nazwą imię jego: znamienitym radcą, boskim bohaterem, patryarchą wiecznym, księciem pokoju.”

Cylkow tłumaczy zwrot „patryarchą wiecznym” w swoim komentarzu tak: – „patryarchą wiecznym nazwą go zaś dlatego, że się ludem swoim trwale i po ojcowsku opiekować będzie.”

Żydzi nie dopatrywali się w tym wersecie drugiego dna. Pierwowzorem tego proroctwa miał być bowiem Chiskiasz więc Cylkow komentuje:

„Lepsza przyszłość dla Judy i Israela nastanie tem pewniej, że  podrasta już książę, godny, aby w odrodzonem państwie władzę objął”

 Jak Cylkow komentuje te tytuły?

„Nadane mu przydomki nie mogą razić w ustach proroka, który na sposób wschodni króla swego czci, … i nadadzą mu, nie po urodzenia, lecz stosownie do zasługi rozmaite imiona, wszystkie w stat. constr. utworzone.”

Septuaginta

Ciekawostką jest również to, że w Septuagincie w ogóle pominięto te słowa:

„οτι παιδιον εγεννηθη ημιν υιος και εδοθη ημιν ου η αρχη εγενηθη επι του ωμου αυτου και καλειται το ονομα αυτου μεγαλης βουλης αγγελος εγω γαρ αξω ειρηνην επι τους αρχοντας ειρηνην και υγιειαν αυτω ”

W wolnym tłumaczeniu czytamy:

„Albowiem dziecię narodziło się nam, syn został nam dany i spocznie władza na jego ramieniu, i nazwane będzie imieniem: anioł wielkiej rady. Albowiem przyniesie pokój i zdrowie dla władców.”

Tekst ten przetłumaczony na grekę w Septuagincie, którą posługiwano się w I w. n. e.  jest całkowicie inny. W Prymasowskiej Serii Biblijnej brzmi on:

„Dziecię nam się urodziło, syn, i zostało nam dane. Na jego barkach spoczęła władza. Otrzyma ono imię Wysłannik Wielkiego Planu. Ja bowiem wyślę pokój dla rządców, pokój i uleczenie przez niego. Jego władza wielka, a dla jego pokoju na tronie Dawida nie ma granic. Umocni jego królowanie”

Łatwo zauważyć, że Septuaginta tłumaczy kontrowersyjne zwroty całkiem odmiennie.

Jeszcze inaczej przetłumaczono ten werset w „Tora Pardes Lauder” (Kraków 2003, tom II, s. 468) gdzie czytamy:

„Bo [Achaz] zrodził dziecko dla nas – syn został nam dany – na jego barkach [spocznie] władza od [Boga] i otoczy go sława dana przez Cudownego Doradcę, Boga Potężnego, Wiecznego Ojca [i] Władcę Pokoju.

Jak widzimy tytuły te odniesiono nie do Mesjasza, ale bezpośrednio do Boga. Jak widzimy jest sporo rozbieżności w tłumaczeniu tego fragmentu.

Czy zgodzimy się z tym, że słowo Ojciec może odnosić się nie tylko do Boga jako naszego Stwórcy, ale również do jednego z naszych przodków lub do  naszego ziemskiego Ojca.

Możemy dla przykładu powiedzieć, że naszym „Ojcem” czy praojcem jest Adam.  Czyż nie dzięki niemu mogliśmy pojawić się na świecie. Adam jednak poprzez swój grzech doprowadził do tego, że umieramy. Czy możemy go nazwać Ojcem na wieki (czy odwiecznym)? W żadnym wypadku.

A co powiemy o Panu Jezusie? Czy nie dzięki niemu mogliśmy narodzić się na nowo z widokami na życie wieczne? Nie bez przyczyny zatem Pana Jezusa nazwano w 1 Koryntian 15:45 (BT) „ostatnim Adamem„.

„Tak też jest napisane: Stał się pierwszy człowiek , Adam, duszą żyjącą, a ostatni Adam duchem ożywiającym.”

W Rzymian 5: 14 potwierdzają tą myśl słowa, że Adam, był obrazem tego, który miał przyjść a więc Chrystusa.

Żeby móc żyć wiecznie musimy urodzić się na nowo. Dzięki komu jest to możliwe? Czy nie dzięki Jezusowi? W Jana 3:3 (BW) w rozmowie z Nikodemem Jezus powiedział:

„…  Zaprawdę, zaprawdę, powiadam ci, jeśli się kto nie narodzi na nowo, nie może ujrzeć Królestwa Bożego”

Nikodem tego wówczas nie rozumiał, i dziwił się „Jakże się może człowiek narodzić, gdy jest stary. Czyż może powtórnie wejść do łona matki swojej i urodzić się ?”

Czy Jezus może być nazwany Ojcem?

Jezus składając swoje życie w ofierze stał się w pewnym sensie naszym duchowym Ojcem dając nam NOWE ŻYCIE, które nie będzie miało końca!

Dlatego też proroczo w księdze Izajasza 53:10-11 (BW) czytamy:

„Ale to Panu upodobało się utrapić go cierpieniem. Gdy złoży swoje życie w ofierze, ujrzy potomstwo, będzie żył długo i przez niego wola Pana się spełni.”

O jakie potomstwo chodzi? W 1 liście do Koryntian 15:22 (BT) czytamy

„I jak w Adamie wszyscy umierają, tak też w Chrystusie wszyscy będą ożywieni„

Czy zatem możemy nazwać Pana Jezusa „Ojcem na wieki czy „Ojcem wieczności”? Jak najbardziej co potwierdza również werset z Jana 6:57 (BT)  gdzie czytamy:

„Jak Mnie posłał żyjący Ojciec, a Ja żyję przez Ojca, tak i ten, kto Mnie spożywa, będzie żył przeze Mnie.”

Jeżeli dzięki Jezusowi mamy życie to słowa z Księgi Izajasza 9:6 mają właśnie w nim, „Ojcu na wieki” swoje spełnienie. (Zobacz również 1 rozdział 1 listu Piotra)

A co wynika z przyjęcia forsowanej teorii trynitarzy, że w Izajasza 9:6  chodzi o  Jezusa  Ojca?Otóż było by to sprzeczne nawet z doktryną o Trójcy, chociażby wyrażoną w wyznaniu Atanazego: „Więc jeden Ojciec, nie trzech Ojców i jeden Syn, nie trzech Synów; jeden jest Duch Święty, nie trzech Duchów Świętych.„

Podczas soboru Florenckiego w dekrecie dla Jakobinów wyraźnie powiedziano, że:

„Ojciec nie jest Synem albo Duchem Świętym; Syn nie jest Ojcem albo Duchem Świętym; Duch Święty nie jest Ojcem albo Synem. Lecz Ojciec tylko jest Ojcem, Syn tylko jest Synem, Duch Święty jest tylko Duchem Świętym.”

Na koniec zwróćmy jeszcze uwagę na jeden użyty przez Izajasza zwrot.

Książę Pokoju

Czy nie uważasz, że kontrowersyjne byłoby nazwanie Boga wszechmocnego Księciem Pokoju a nie Królem Pokoju? Świetnie jednak ta nazwa pasuje do Syna Bożego, którego możemy tak tytułować jako dziedzica swojego Ojca.

Przy określeniu „Książę Pokoju” warto się zastanowić nad jedną ważną sprawą.

Czy religie czczące Trójcę, uznają Jezusa za Księcia Pokoju?

Otóż z historii wiemy, że sobór nicejski, na którym położono podwaliny pod Trójcę Świętą został zwołany i nadzorowany przez pogańskiego cesarza Konstantyna, czciciela Słońca, wcale nie nastawionego pokojowo. Jak podają źródła historyczne toczył praktycznie wojnę za wojną, mordował i zabijał nie oszczędzając nawet własnej rodziny.

A co było dalej? Czy późniejsi czciciele Trójcy Świętej uznawali Jezusa za Księcia Pokoju?

Historia religii trynitarnych opływa zbrodniami i krwią niewinnych osób. Wyprawy krzyżowe, inkwizycja, konkwista, palenie ludzi na stosach, obie wojny światowe, obozy koncentracyjne to owoce wydawane przez ludzi czczących Boga w trzech osobach. Jezus w Mateusza 7:16 powiedział, że takich fałszywych proroków możemy rozpoznać po owocach jakie wydają, czyli ich uczynkach.

Ci którzy Trójcę odrzucili a wrócili do biblijnego monoteizmu byli przez trynitarzy paleni na stosie (Serwet), wypędzani z kraju (Bracia Polscy), czy zamykani w obozach koncentracyjnych (Badacze Pisma Świętego). Co ważne osoby, które wróciły do biblijnego wzorca JEDNEGO Boga i uznały Księcia Pokoju zaniechały chwytania za broń. Przykładem mogą tu być Bracia Polscy noszący drewniane miecze czy Świadkowie Jehowy odmawiający służby wojskowej.

Podsumujmy nasze rozważania nad  Izajasza 9:6. Zacytuję go tym razem w przekładzie Biblii Lubelskiej.

” Bo chłopiec nam się narodził, syn został nam dany i otrzymał władzę na swe barki. I nazywają go imieniem: Twórca przedziwnych planów, pełen mocy Bóg, Ojciec na wieki, Książę pokoju.”

Kilka pytań do przemyślenia:

• Czy zwrot „syn został nam dany” możemy zastosować do Boga Wszechmocnego czy raczej do jego posłańca, Mesjasza, Syna Bożego, Sługi Jahwe?
• Czy zwrot „otrzymał władzę” można odnieść do Boga? Kto może dać Bogu władzę? W kolejnym wersecie 6 tego rozdziały wyjaśniono, że „Żarliwość Boga Zastępów to uczyni„. Wynika stąd wniosek, że opisywana postać z Izajasza nie sama z siebie dysponuję mocą i władzą.
• A czy zwrot „nazywają go”  (hebr, Qara), mówi o naturze, tego który ma przyjść czy raczej jak będzie postrzegany przez innych? Zapewne dostrzegasz różnicę, że nie czytamy u Izajasza, że rzekoma druga osoba Boga jest „Bogiem Mocnym” ale, że będzie tak Mesjasz nazywany?
• Czy proroctwo tyczyło się przeszłości czy przyszłości? Mesjasz był Ojcem Odwiecznym czy może miał zostać Ojcem na wieki, dopiero po spełnieniu się słów z Izajasza 9:6?
• Czy inne proroctwa Izajaszowe, w tym te o „Słudze Jahwe” sugerują, że na ziemię miał zejść sam Bóg czy raczej jego Sługa, Mesjasz?
• Czego uczy kontekst? „Potężna będzie władza i pokój bez końca na tronie Dawida i w jego królestwie, gdyż utrwali ją i oprze na prawie i sprawiedliwości, odtąd aż na wieki. Dokona tego żarliwość Pana Zastępów.”  Czyżby Bóg miałby zasiąść na tronie człowieczego Dawida? Nie, gdyż to żarliwość Jahwe Zastępów tak umocni tron Mesjasza!
• A Żydzi, czy czytając to proroctwo uważali, że przyszły Mesjasz będzie równy Bogu? Czy czytając, że Mesjasza nazwą Bogiem Mocnym uważali, że Mesjaszem będzie sam Bóg, który zstąpi na ziemię?

Wiele określeń zastosowanych do Mesjasza świadczy o tym że został przez Boga bardzo wywyższony. Piszemy o tym szerzej w artykule o „Wywyższeniu Jezusa„.