Elohim w liczbie mnogiej – Sędziów 11:24
Czy Elohim znaczy Bogowie?
Czy powoływanie się na słowo Elohim jako Bogowie (występujące w Biblii w liczbie mnogiej) poświadcza, że Bóg jest Trójcą?
Słowo Elohim znajdujemy już w pierwszym zdaniu Biblii, które w języku hebrajskim brzmi: “Bereszit bara Elohim …”
W tym przypadku podobnie jak pisałem to w poprzednim poście (dotyczącym Rodzaju 1:26 gdzie Bóg mówi “uczyńmy“) sami katoliccy i protestanccy bibliści nie wierzą, że może chodzić tu o wieloosobowego Boga i praktycznie wszyscy odrzucają ten argument jako przemawiający za Trójcą.
Trzeba zwrócić uwagę,że pomimo tego, że rzeczownik Elohim ma formę liczby mnogiej, to występujący przy tym rzeczowniku czasownik bara (stworzył) jest już w liczbie pojedynczej. Ten właśnie czasownik ma tutaj decydujące znaczenie, gdyż występuje on w parze z rzeczownikiem “Elohim”, pełniąc rolę orzeczenia i określając jego stan gramatyczny. Gdyby Elohim był w liczbie mnogiej, to zdanie to brzmiałoby bar’u elohim (Oni stworzyli) a nie bara elohim (On stworzył).
W języku hebrajskim rzeczownik w liczbie mnogiej posiada trzy charakteryzujące go cechy. Po pierwsze dostaje końcówkę (im, „-ִים”). Po drugie czasownik występujący obok rzeczownika jest również w liczbie mnogiej, i po trzecie określający go przymiotnik jest także w liczbie mnogiej. W zdaniach gdzie występuje słowo “Elohim” te trzy cechy nie występują.
Dlaczego użyto tu liczby mnogiej?
Gramatycy określają taką formę liczby mnogiej „liczbą mnogą majestatu” odnoszącą się do majestatu Boga i boskiej mocy. W książce „Prehistoria biblijna” wydanej przez Papieski Wydział Teologiczny na stronie 11 możemy przeczytać wyjaśnienie.
W Smith’s Bible Dictionary str.505 pod hasłem „Boże imię” czytamy:
„Użycie formy mnogiej w znaczeniu pojedynczym nie jest wyjątkowe dla Izraela. Podobne formy pojawiają się w przed-izraelskich, babilońskich i kananejskich tekstach, w których wyznawcy pragną wywyższyć szczególne bóstwo ponad inne. Ta forma została nazwana „mnoga majestatu” lub „mnoga intensywna”, ponieważ sugeruje, że cała pełnia boskości jest zogniskowana w jednym bogu. Elohim jest najbardziej popularnym słowem dla Boga w Tanach, które popiera tę ideę.”
Nikt zapewne nie zgodzi się z teorią, że sami Izraelici traktowali formę Elohim jako wielość bóstw. Jak już to powiedzieliśmy na wstępie łączone z Elohim inne części zdania przybierają formę liczby pojedynczej, w tym czasowniki, zaimki osobowe jak również dzierżawcze.
W “Słowniku biblijnym” z 1989 r (Księgarnia Św. Jacka) O. Hugolin Langkammer OFM napisano pod hasłem “El”:
” […] W ST najczęściej stosowano El w liczbie mnogiej — Elohim (występuje ponad 2000 razy). Elohim w połączeniu z czasownikiem w liczbie pojedynczej posiada mimo formy liczby mnogiej znaczenie jednostkowe i określa osobowy charakter Boga Izraela, stojącego ponad wszystkimi bożkami, nie posiadającymi mocy ani życia.”
Kolejnym argumentem jest fakt, że wspomniana liczba mnoga Elohim występuje również w przypadku obcych bogów pogańskich, i kontekstowo chodzi o tylko jednoosobowe bóstwo.
Elohim użyte wobec obcych bogów
Wystarczy zwrócić uwagę na wypowiedź z księgi Sędziów 11:24 gdzie wg. BT czytamy
“Czyż nie posiadasz tego wszystkiego, co Kemosz, bóg [ELOHIM] twój, pozwolił ci posiąść? Tak samo i my posiadamy wszystko, co Pan, Bóg nasz, pozwolił nam posiąść!”
Podobnie rzecz się ma w Sędziów 16:23
“Władcy zaś filistyńscy zebrali się, aby na cześć swego Boga [ELOHIM] Dagona złożyć wielkie ofiary. Oddawali się radości i mówili: Oto bóg nasz wydał w nasze ręce Samsona, wroga naszego.”
Poniżej słowo [Elohim] użyte w stosunku do innych Bogów poza JAHWE.
- Baal – Sędz. 6:31
- Kemosz – Sędz. 11:24
- Dagon – Sędz. 16:23
- Milkom – 1 Król. 11:33
- Asztarte – 1 Król. 11:5
- Belzebub – 2 Król. 1:2
Zakładając, że “elohim” znaczy bogowie rodzi się zasadnicze pytanie: Dlaczego Baal, Kemosz, czy Dagon tym słowem zostali określeni?
Mocnym argumentem jest również werset z księgi Wyjścia 7:1, w którym słowem “elohim“ nazwano Mojżesza
“I rzekł Pan do Mojżesza: Oto ustanawiam cię bogiem [elohim] dla faraona, a brat twój Aaron będzie twoim prorokiem.
Inne wyrazy w liczbie mnogiej
W dziele Smith’s Bible Dictionary na str.220 czytamy:
„Forma mnoga Elohim wywołała wiele dyskusji. Fantazjujący pomysł, że odnosi się ona do trójcy osób w Bóstwie, raczej nie znajduje teraz poparcia wśród uczonych. Jest tym, co gramatycy nazywają „liczbą mnogą majestatu”, lub odnosi się do pełni boskiej mocy, sumy mocy okazywanej przez Boga”
Warto zaznaczyć w tym miejscu, że “mnogość majestatu”, nie dotyczy tylko wyrazu Elohim. W języku hebrajskim istnieje wiele wyrazów, które mają pojedyncze znaczenie, ale występują w liczbie mnogiej np.”chajim”- życie czy „panim”- oblicze. Co ciekawe występują też słowa w liczbie pojedynczej i mnogiej, ale posiadające w liczbie mnogiej także pojedyncze znaczenie np. „adon”- pan, który w liczbie mnogiej „adonim” może też oznaczać jedną osobę. W księdze Izajasza 19:4 (BT2) czytamy:
” Wydam Egipcjan w ręce srogiego pana; okrutny król będzie nimi władał — wyrocznia Pana, Jahwe Zastępów. “
Pomimo, że użyto zwrotu do pojedynczej osoby (pan), mamy w tym miejscu liczbę mnogą Adonim zamiast adon! Dzieje się tak dlatego, gdyż jest mowa o osobie mającej wielką moc. (zob. również 1 Mojżeszowa 42:30 BW).
W komentarzu KUL do “Księgi Rodzaju” opracowanym przez Ks. Dr Stanisława Łacha (1962) czytamy przypis do wersetu 1:1 dotyczący Elohim.
“Oznaczał tedy wyraz ’Elohim u Izraelitów jedynego Boga. Był to tzw. pluralis maiestatis seu excellentiae dla wyrażenia pełni bóstwa, czy pluralis abstractions, oznaczający tyle, co bóstwo, czy też pluralis compositions, oznaczający zbiór wszelkich doskonałości.
Nowsze odkrycia na Wschodzie potwierdziły to ostatnie tłumaczenie. Również bowiem i w innych językach semickich posługiwano się podobnie liczbą mnogą na oznaczenie jednego bóstwa lub jednej osoby, piastującej jakąś wyższą godność. Tak np. w listach z Tell el-Amarna król egipski jest określany mianem ilani, tj. liczbą mnogą od ilu (141, 2, 10, 16, 32, 37; 144, 26, 8; por. P. Dhorme, DBS 1, 207—225). Również w listach asyryjskich wyrażenie i-le-ia, to jest bogini mórz, czy beleia, tj. pani mórz, są używane na oznaczenie jednej tylko osoby. Podobnie w tekstach z Boghaz- köi i w różnych napisach fenickich używano l. mn. na określenie jednego bóstwa.“
Co ciekawe w tłumaczeniu Pism hebrajskich na język grecki (Septuaginta), 70 (podobno) żydowskich znawców przetłumaczyło słowo Elohim na Bóg (Theos), a nie na Bogowie. Dlaczego?
Podobnie pierwsi chrześcijanie nie tłumaczyli hebrajskiego słowa Elohim na bogowie (Theoi), ale na Bóg (Theos). A czego uczył Pan Jezus w Marka 12:29 (BG)?
“A Jezus mu odpowiedział: Najpierwsze ze wszystkich przykazanie jest: Słuchaj, Izraelu! Pan, Bóg (Theos) nasz, Pan jeden jest.”
Podsumowanie
Reasumując nie ma ŻADNYCH biblijnych argumentów przemawiających za tym, że słowo ELOHIM może sugerować, że Bóg jest Bogiem wieloosobowym. Trynitarze doszukują się potwierdzenia trójosobowości Boga poprzez pojedyncze, wyrwane z kontekstu wyrażenia, spekulując nad ich “rzekomo ukrytym” znaczeniem.
Ignorują jednocześnie to, że Pismo Święte nie daje podstaw by w zwrocie Elohim doszukiwać się wielości osób w jednym Bogu. Dobitnie świadczy o tym to co powiedzieliśmy wcześniej, że czasownik i przymiotnik określają nie liczbę mnogą, ale pojedynczą!
Użycie w Biblii zwrotu Elohim do jednoosobowych bóstw takich jak Kemosz, Baal, Dagon czy Milkom obnaża manipulacje trynitarzy naginających znaczenie tego słowa. Pomimo tego, że czasem „Elohim” występuje w znaczeniu „bogowie”(liczbie mnogiej), to jednak z przedimkiem ha-, Elohim oznacza jedynego Boga i w tej formie (jako ha-Elohim) występuje w Torze ponad 2000 razy.
Uczeni i bibliści są zdania, że zwrot Elohim występujący w liczbie mnogiej, uwydatnia majestat i dostojeństwo Boga, a nie liczbę osób, z których rzekomo Bóg miałby się składać. Jedni są zdania, że chodzi o “pluralis maiestatis” (liczba mnoga majestatu) lub “pluralis compositionis“. Jeszcze inni są zdania, że chodzi o “pluralis intensivus“. To określenie to forma intensyfikacji: Bóg ponad Bogami, Bóg Najwyższy czy Stwórca świata.
Zdania są zatem podzielone, ale nikt jednak nie twierdzi, że elohim, to zapowiedź Boga w Trójcy. Jak podkreśla to wielu znanych biblistów Stary Testament nie zawierał nauki o Bogu w trzech osobach. Anna Świderkówna w książce “Sekrety Biblii” (2012) zauważa:
“Zacznijmy od początku, to jest od Starego Testamentu. Czy w Starym Testamencie jest jakiś zarys objawienia tajemnicy Trójcy Świętej ? Bibliści twierdzą, że nie ma tej tajemnicy tam, gdzie się jej domyślamy […] “
Doszukiwanie się zatem w słowie elohim “Trójcy” jest całkowicie nieuprawnione.
Bóg nie jest Trójcą i z całym szacunkiem do Trynitarian już naprawdę rzygam tym, że nie mogą przyjąć tak prostych argumentów (Chociażby 1 Tym 2:5).
Pozdrawiam.
Warto dodać, że w Wyjścia 7:1 słowo Elohim zostaje użyte w odniesieniu do Mojżesza, a nikt przecież nie postuluje, że Mojżesz był więcej niż jedną osobą!
Skoro nazywali tym tytulem wielu bogow, wystarczy mi fakt, iz zdawali sobie sprawe, ze bylo ich wielu. Sugeruje to takze 1 przykazanie, poniewaz mozemy wszystkie 10 rozumiec doslownie.
Dla zainteresowanych słowem Elohim i jego znaczeniem polecam film o ELOHIM
Witam. Ciekawe, że ciągle pojawiają się jeszcze takie teorie dotyczące a propo Elohim w Rdz 1: 26 czy Sdz 16: 23. Wielu podaje autorów współczesnych, którzy jakoby potwierdzają takie podejście do tych wersetów jakoby była to zapowiedź objawienia Trójcy Świętej. Przez to niby chcą udowodnić, że to nie prawda, iż katoliccy i protestanccy bibliści nie uważają, że może chodzić o wieloosobowego Boga. Takim np. niby współczesnym przedstawicielem jest Dr hab. Marcin Składanowski, prof. KUL, który stwierdził ( podobnie jak m.… Czytaj więcej »
Jak przeczytam książkę jeden Bóg to się odniosę do autora
Elohim to sumeryjscy Annunaki
Eryku, być może zechcą na Twe pytanie wypowiedzieć się (odpowiedzieć) osoby bardziej kompetentne w języku hebrajskim (jeszcze lepiej w biblijnym hebrajskim) niż ja. Proszę jednak abyś sam sprawdził choćby wpisując w wyszukiwarkę internetową, że sprawa liczby mnogiej w języku hebrajskim nie do końca przedstawia się tak jak pytasz (pewnie ktoś Ci tak zasugerował). Wpisz proszę np. takie hasło do wyszukania jak : “Liczba mnoga w języku hebrajskim”. Myślę, że to co przeczytasz już wystarczy Ci do wyciągnięcia pewnych wniosków… Pozdrawiam… Czytaj więcej »
Czy to prawda że liczba mnoga w Hebrajczyków zaczynała się od 3, a nie od 2 jak w nas?
“Jedno jest ciało i jeden Duch! Jeden jest Chrystus, jedna wiara, jeden chrzest; [Mat 3:16-17] Jeden jest Bóg Ojciec wszystkich, który jest i działa ponad wszystkimi i we wszystkich!” (Efz 4:6-15) To znaczy dosłownie: ELOHIM! “Chrystus stał się wyższym od aniołów o tyle, o ile odziedziczył wyższe od nich imię!” (Heb 1:1-4) “Ja opuszczam ten świat i idę do Ciebie, ale oni zostają. Dlatego, Ojcze Święty, ochraniaj ich mocą swego imienia ELOHIM ,które i Mi dałeś, aby tak jak My… Czytaj więcej »
Kiedy wiedźma przywołuje ducha Samuela to z ziemi wychodzi postać nazwana “ELOHIM”, który zostaje przetłumaczony jako “nadludzka istota”. 1 Samuela 28:13 Ciekawe jak Trynitarze używają tego słowa żeby forsować Trójce w przypadku wieży Babel. “Przeto zstąpmy tam i pomieszajmy ich język, aby nikt nie rozumiał języka drugiego!” Rodzaju 11:7 Według nich to ma być dowód o Trójcy. Jednak księga Jaszera rozwija ten wątek i mówi że to 70 Aniołów razem z Bogiem zstąpiło i pomieszało ludziom języki co wydaje się… Czytaj więcej »
Słowo Elohim nie jest wcale argumentom za TRÓJCĄ św. mianowicie według doktryny o TRÓJCY św. jest taki, Bóg Ojciec jest TRÓJ JEDYNY, a to oznacza,że Bóg Ojciec, Syn Boży jest Bogiem (Chrystus) i Duch Św jest Bogiem, ale to jest Jeden Bóg BÓG TRÓJ JEDYNY inaczej mówiąc Oni nie są oddzielnymi bogami. czyli inaczej mówiąc ” TRZY W JEDNYM ” Natomiast Elohim oznacza bogowie, a nie Jednego Boga.Zresztą sam Chrystus wskazywał na Ojca nigdy nie powiedział o sobie , jest… Czytaj więcej »
“Elohim”dokładnie rzecz biorąc, nie jest ani w liczbie mnogiej ani pojedyńczej. Jest w liczbie pojedyńczo -mnogiej ,która w naszym jezyku polskim nie występuje. Wyraz brzmiałby mniej więcej tak; BÓG /pojedyncza/OWIE/ mnoga. Kiedy w księdze Genesis czytamy fragment dotyczący stworzenia człowieka /1 Mojż 1/26-28 / to widać że przeplata sie tutaj liczba pojedyńcza z mnogą dotyczaca TEGO który stwarza ,człowieka. Napewno w tamtej sytuacji nie jest to Bóg trójjedyny. Dlaczego ? Ano dlatego ze jeżeli dokładnie przyjrzymy się wspomnianemu dziełu które… Czytaj więcej »
Oto ciekawy cytat tyczący omawianego komentarza tyczącego słowa “Elohim” :
” Jest to najprawdopodobniej tzw. liczba mnoga zastanowienia. Niejeden z nas, kiedy zupełnie sam zastanawia się nad jakimś problemem, nad tym co ma uczynić, może powiedzieć sam do siebie: “zastanówmy się, co mam zrobić”. Ta liczba mnoga niewątpliwie podkreśla ważność tego, co Bóg zamierzał uczynić, ale nie ma żadnego związku z Trójcą Świętą, a raczej z gramatyką hebrajską.”
Profesor KUL Anna_Swiderkowna
Przeczytaj 1koryntian15:28 czy wynika z tego ze Jezus jest rowny Bogu cz Jego poddanym i jak to sie ma do trojcy. Przeczytaj tez psalm z bibli tysiaclecia wyd 2 ps83.19
Elohim w języku hebrajskim nie oznacza “bóg”, ani nie jest to forma pluralis majestatis. Elohim to najwyższy prawodawca. W języku hebrajskim w ogóle nie ma pojęcia boskości w takim rozumieniu, jak np. w języku polskim. Cały wywód jest bezsensowny.
Zastanawiam się jak to możliwe, że trynitarze doszukują się wieloosobowego Boga nawet w ST. Przecież pisali go Żydzi, którzy nawet nie dopuszczali takiej koncepcji i możliwości. Bóg dla nich zawsze był jednoosobowy. Nie dziwi to jednak jeżeli weźmiemy pod uwagę, że kościół katolicki “ma argumenty” również na to, żeby zamienić sobotę na niedzielę, kult obrazów przeciwstawić bałwochwalstwu a Matkę Jezusa wynieść na ołtarze a nawet uchwalić jej wniebowstąpienie. Jeżeli dodamy do tego wiarę w ogniste piekło, dusze nieśmiertelną, kult świętych,… Czytaj więcej »